Omurga Kırığı
Omurgamız, 33 omurga kemiğinden oluşur. Bu kemiklerin herhangi birisinde omurga kırığı(vertebra kırığı) oluşabilir. Fakat; omurga kırıklarının %64' ü bel ve sırt bölgesindeki omurga kemiklerimizde meydana gelir. Omurga kırığı en sık, T12 ve L1 omurga kemiklerinde görülür. Trafik kazası, motorsiklet kazası, yüksekten düşmeler, ateşli silah yaralanmalar, spor kazaları, kemik erimesi (osteoporoz) omurga kırıklarına neden olabilir.
Bu tür kırıklarda osteoporozun önemi büyüktür. Özellikle yaşlı hastalarda osteoporoz, omurga kemiklerindeki spongioz yapıda bozulma ve destek özelliğini yitirmesi ile kırığa neden olur. Omurgayı tutan kanserlerde de , omurganın içerisinde yerleşen tümör kemik yapıyı bozarak kırığa neden olabilir. Omurga kemiğindeki kırılma, hastanın postürünü bozabilir ve ağrıya neden olur.
Omurga Kırığı Belirtileri
Etkilenen bölgedeki omurilik ve sinirlerdeki hasara ve baskıya bağlı olarak belirtiler değişkenlik gösterebilir. Omurga kırığında belirtiler ciddiyetine göre aşağıda sıralanmıştır.
-
Ani bel ya da sırt ağrısı
-
Kuvvet kaybı (felç)
-
Uyuşma, karıncalanma
-
Hissizlik
-
Nörojenik şok
-
Spinal şok
Omurga Kırığı Tipleri
Kompresyon Fraktürü(Çökme Kırığı) | Burst Fraktürü(Patlama Tipi Kırık)
En sık görülen omurga kırığı tipi, kompresyon fraktürüdür(kompresyon kırığı). Bu tip kırıklarda, omurganın ön bölgesinde(korpusunda) çökme, yükseklik kaybı meydana gelir. En sık L1 ve T12 omurga(vertebra) kemiklerinde kompresyon fraktürü yani kırığı meydana gelir. Çökme sonucu, omurgada kamalaşma meydana gelir.
Burst fraktürü(Burst kırığı) ise omurgada parçalı kırıklar oluşur. Bu kırıklar, omurilik kanalına doğru ilerleyerek, omurilikte ve sinirlerde hasara neden olabilirler.
Kırıklı-çıkıklar
Daha ciddi travmalarda ortaya çıkar. Omurga kemiklerinin birbiri üzerindeki bağlantısı kopar. Bağlarda kopmalar, diskte yırtıklar olur. Bu tip kırıkta, sıklıkla omurilik yaralanması da mevcuttur. Genellikle, cerrahi olarak tedavi edilir.
Omurga Kırığında Tanı
Omurga yaralanması olduğu düşünülen bir hasta, en kısa zamanda hastaneye ulaştırılmalıdır. İlk müdahalenin, kaza anında ve nakil esnasında, bilinçli ve eğitim görmüş personel tarafından yapılması çok önemlidir. Hastanın uygunsuz bir şekilde taşınması, hafif bir yaralanmayı bile, ciddi hale getirebilir.
Röntgen: Hastalara ilk yapılacak tetkikdir. Omurga kırıklarının tanısı bu tetkikle basitçe konabilir. Ör: Torasik vertebra kırığı, lombar vertebra kırığı
Bilgisayarlı tomografi: Kemiğe duyarlılığı olması nedeni ile travmalarda sıkça kullanılan bir tetkiktir. Omurga kırıklarının tanısı kesin olarak bu tetkikle konur.
Manyetik Rezonans görüntüleme (MRG): Yumuşak dokular, bağlar, sinirler ve omuriliğin görüntülemesi yapılır. Omurilikte meydana gelen hasarlar radyolojik olarak görüntülenebilir.
Omurga Kırığı Tedavisi
Omurga yaralanmalarının tedavisi, yaralanmanın tipine ve omurilik hasarı bulunup bulunmamasına göre konservatif ya da cerrahi tedavi uygulanır. Tedavide amaç; omurganın restorasyonu ve hastaları kısa zamanda eski aktivitelerine ağrısız olarak döndürmektir. Sadece omurga kemiğinin ön kısmında çökme olan ve kemikleri birbirine bağlayan bağları yaralanmadan etkilenmemiş hastalar; konservatif olarak, yatak istirahati ve korse ile tedavi edilebilirler. Omurga kırığı iyileşme süresi, korse ya da ortez kullanımı ile ortalama 3 ay gibi bir zaman alır.
Çökme kırıklarında, omurga kırığı meydana geldikten sonra 2 ay içerisinde kemik içerisine enjekte edilen kifoplasti ya da vertebroplasti (kemik çimento tedavisi) yöntemleri uygulanabilir. Kifoplasti ve vertebroplasti, omurga kırıklarının tedavisinde kullanılan yöntemlerdir. Vertebroplastide, omurga kemiğinin içerisine sement enjekte edilir. Bu sement içeride donar. Kifoplastide ise balon benzeri bir alet omurganın içerisinde şişirilir. Kemik içerisinde bir alan oluşturulduktan sonra sement enjekte edilir. Çöken kemiğin bir miktar daha yüksekliğinde artışa neden olur. Cerrahın tercihine göre lokal ya da genel anestezi ile kolayca uygulanabilen yöntemlerdir.
Kompresyon kırıklarında vertebroplasti ve kifoplasti tecrübelerime dayanarak hastalar açısından ağrının azaltılmasında ve hasta konforu açısından çok başarılı olduğunu düşünüyorum.
Kifoplasti ve Vertebroplasti Tedavisinin Riskleri Nelerdir:
-
Enfeksiyon
-
Kanama
-
Bel ağrısında artma
-
Sinir hasarı
-
Allerjik reaksiyon
-
Sementin uygulanmak istenen bölgeden dışarı sızması
Bu yöntemlerin dışında, omurga kırıklarında uygulanan bir başka tedavi de omurganın titanyum implantlarla sabitlenmesidir. Genel anestezi ile yapılan bu ameliyatlar, sıklıkla arkadan yaklaşımlarla yapılır. Transpediküler yolla omurgaya vidaların yerleştirilip, vidaların da rod denilen bağlantı aparatlarıyla birbirine bağlanması şeklinde omurgaların sabitlenmesidir. Omurilik ve sinire olan kemik basılar, ameliyat sırasında dekompresif cerrahiyle kaldırılabilir.
Ayrıntılı bilgi ve randevu talepleriniz için iletişim sayfasını tıklayınız.
